Van VAR naar BGL. Hoe zit dat precies? Zelfde beestje, ander naampje?
Vanaf 2015 worden er geen VAR’s meer verstrekt door de Belastingdienst. Als je als ZZP’er hetzelfde werk blijf doen onder dezelfde omstandigheden en voorwaarden, dan mag je de VAR 2014 ook in 2015 blijven gebruiken totdat de nieuwe wetgeving ingaat. Die nieuwe wetgeving zorgt ervoor dat de VAR wordt vervangen door een BGL (Beschikking geen loonheffingen). Van VAR naar BGL. Wat is dat precies? Is het niet hetzelfde beestje, maar met een ander naampje? En moet ik mij als ZZP’er zorgen maken? Goede vragen! Wij hebben het voor je uitgezocht.
Huidige situatie
Maar voordat we dat doen een klein stukje randinformatie.De huidige VAR (Verklaring arbeidsrelatie) is bedoeld als hulpmiddel voor de beoordeling van een arbeidsrelatie. Hierin zijn vier varianten, te weten VAR, VAR wuo (wuo = winst uit onderneming), VAR dga (dga = directeur groot aandeelhouder) en VAR row (row = resultaat overige werkzaamheden). De VAR wuo en VAR dga vrijwaren een opdrachtgever om loonbelasting en sociale lasten te betalen voor de ZZP’er. De ZZP’er wordt hier altijd voor verantwoordelijk gehouden.
Nieuwe situatie
In het nieuwe systeem is er slechts één Beschikking geen loonheffingen (BGL) en die geeft aan of er sprake is van zelfstandig werk. Indien de Belastingdienst de werkzaamheden beoordeelt als dienstbetrekking, dan wordt de BGL afgewezen. Stel, de BGL wordt toegewezen, maar in de praktijk blijkt er toch sprake te zijn van een dienstbetrekking, dan ligt de aansprakelijkheid óók bij de opdrachtgever.
Toetsingscriteria
Hoe toetst de Belastindienst of er sprake is van een dienstbetrekking? Daar hebben de Belastingdienst en het UWV natuurlijk over nagedacht en die stellen dat er sprake is van een dienstverband als er wordt voldaan aan de volgende criteria:
I. De ZZP’er is verplicht de arbeid persoonlijk te verrichten;
De verplichting om persoonlijke arbeid te verrichten wordt aangenomen indien de ZZP’er zich niet of alleen met toestemming van de opdrachtgever door een ander mag laten vervangen. Indien de ZZP’er zich alleen mag laten vervangen door iemand uit een vaste groep van personen, die de opdrachtgever ook zelf direct inschakelt, dan wordt de verplichting om persoonlijke arbeid te verrichten verondersteld aanwezig te zijn. Als de ZZP’er feitelijk steeds zelf de arbeid verricht, dan wordt in principe aangenomen dat hij daartoe verplicht is, zelfs als contractueel anders overeengekomen is.
II. De opdrachtgever is verplicht tot betaling van het loon;
De verplichting tot betaling van loon is aanwezig indien de opdrachtgever verplicht is om aan de ZZP’er een reële contraprestatie te geven voor de verrichte arbeid. De vergoeding moet betrekking hebben op de verrichte arbeid en moet dus meer zijn dan een kostenvergoeding. De vorm waarin het loon wordt voldaan is niet van belang, ook een verstrekking in natura kan loon vormen.
III. De ZZP’er staat in een gezagsverhouding tot de opdrachtgever.
Een gezagsverhouding wordt aangenomen als de opdrachtgever met betrekking tot het te verrichten werk in principe opdrachten en aanwijzingen kan geven die de freelancer dient op te volgen. In hoeverre daadwerkelijk opdrachten en aanwijzingen worden gegeven is niet doorslaggevend, het gaat om de mogelijkheid tot het geven van aanwijzingen.
De gezagsverhouding zal zich in de praktijk veelal uiten in aanwijzingen over de uitvoering van het werk, maar kan ook op een andere manier tot uitdrukking komen (targets, KPI’s, behandeling van klachten, etc.). Voorschriften die niet direct de uitvoering van het werk raken zijn met name van belang als de opdrachtgever niet over de noodzakelijke deskundigheid beschikt om over het werk zelf aanwijzingen te geven.
Controle en boetes
Bij inspectie wordt gekeken naar de feitelijke omstandigheden waarin de opdracht wordt uitgevoerd. De inspecteur zal bovenstaande criteria toetsen. Ook wordt gekeken of de opdrachtgever zelf mensen in loondienst heeft die hetzelfde werk uitvoeren als de ZZP’ers, omdat dit kan duiden op schijnzelfstandigheid. Overeenkomsten worden dan bestudeerd en er zullen interviews met de ZZP’ers en de opdrachtgever plaatsvinden. Ook de werklocatie(s) kunnen worden bezocht. De inspecteur heeft hierin een vrije hand. Afhankelijk van het vermoeden van schijnzelfstandigheid zal de intensiteit van het onderzoek worden bepaald.
De hoogte van de boetes is nog niet bekend. Beide partijen kunnen aansprakelijk worden gesteld, omdat het doel van de BGL is om zowel opdrachtgever- als nemer, de ZZP’er, verantwoordelijk te maken van juiste naleving van deze wet. Uiteraard zal worden gekeken naar de intentie en of er willens en wetens vragen foutief zijn beantwoord. In dat laatste geval is een boete en het met terugwerkende kracht betalen van sociale lasten en loonbelasting aannemelijk.
Uitvoering via webportal KvK
De BGL dient via een webportal van de Kamer van Koophandel te worden aangevraagd. Zowel de opdrachtgever als de ZZP’er dienen vragen te beantwoorden en die van de opdrachtgever gaan vooral over zijn beslissende invloed. Op basis van die antwoorden wordt er een formulier opgesteld met stellingen die van toepassing zijn op het werk in de praktijk.Alleen als de omschreven werkzaamheden en omstandigheden overeenkomen met de praktijk dan is de opdrachtgever gevrijwaard van risico’s. Zo niet, dan loopt de opdrachtgever risico om te worden beboet.
De vragen beginnen algemeen en op basis van de gegeven antwoorden worden de vervolgvragen steeds specifieker. Dit leidt uiteindelijk tot een ultiem oordeel. De jurisprudentie en wetgeving hieromtrent is constant in ontwikkeling. Dit houdt in dat het webportal zich ook doorontwikkeld en de BGL dient daarom ieder jaar opnieuw te worden aangevraagd, zelfs als het werk en de omstandigheden niet wijzigen.
Payrolling = een uitstekend alternatief
Opdrachtgevers en ZZP’ers kunnen denken aan payrolling. Hierdoor heeft de opdrachtgever de ZZP’er niet zelf in dienst. Dit is/was vaak de overweging om überhaupt met ZZP’ers te werken. Dit vanuit een flexibiliteitsbehoefte en de behoefte aan (per gewerkt uur) beheersbare personeelskosten. De ZZP’er komt dan in dienst bij de payroller en wordt bij de opdrachtgever gedetacheerd. Hij is dan automatisch verzekerd, omdat hij in loondienst is bij de payroller. Nu horen wij de ZZP’ers al denken:”Hee, wacht eens even. Dat wil ik niet, want anders had ik dat in eerste instantie al gedaan.” Goed punt. Alleen voorheen nam je zelf het risico en dat wordt nu dus aangescherpt, waardoor je je opdrachtgever in een lastige positie kan brengen.
Payrolling is zo gek nog niet. En toevalligerwijs is het onze specialiteit en topsport die we graag bedrijven. Neem anders gewoon eens contact met ons op en dan kunnen we het tijdens een persoonlijke afspraak eens rustig bespreken onder het genot van een kop heerlijke Peruviaanse koffie.
Tip: leest u ook onze blog over de veranderingen van de WWZ vanaf 1 juli
